Bệnh nhân nữ 20 tuổi, được người yêu đưa đến với tình trạng tay chân co rút.
Theo lời kể của anh chàng này, sáng nay 2 người có cãi nhau, cô gái giận và khóc rất nhiều, sau đó đột ngột co quắp tay chân, sợ quá nên anh ta đưa cô ta vào bệnh viện.
Khám lâm sàng:
- Dấu Trousseau (+)
- Chvostek (+)
Bệnh nhân được chẩn đoán hạ Canxi máu, cho làm ion đồ và khí máu động mạch có kết quả như sau:
Ion đồ:
- Na+ 138 mmol/l
- K+ 3.9 mmol/l
- CL- 98 mmol/l
- Calci toàn phần: 2.3 mmol/l (giá trị tham chiếu 2-2.7 mmol/l)
KMĐM:
- pH= 7.5
- pCO2 = 30
- HCO3- = 25
Đọc thêm:
- Tại sao tiêu huyết khối chống chỉ định trong đau thắt ngực không ổn định?
- Một nghiệm pháp, không dùng thuốc có thể khắc phục cơn nhịp tim nhanh, đó là?
1. Đọc kết quả xét nghiệm KM ĐM và Ca ?
2. Giải thích vì sao bệnh nhân biểu hiện các triệu chứng của hạ Ca trong khi kết quả canxi máu bệnh nhân ở giá trị bình thường?3. Trình bày mối quan hệ giữa nhiễm kiềm và hạ Ca máu? Giải thích vì sao khi giận or lo lắng lại làm hạ canxi.
1. Đọc kết quả xét nghiệm:
- Kiềm hô hấp
- Canxi toàn phần ở giá trị bình thường.
2. Giải thích vì sao bệnh nhân biểu hiện các triệu chứng của hạ Ca trong khi kết quả canxi máu bệnh nhân ở giá trị bình thường:
– Đầu tiên chúng ta cần biết, ion Ca 2+ trong máu tổn tại dưới 2 dạng là Ca ion tự do và Ca ion gắn với protein huyết tương.
– Và trong xét nghiệm đối với ion canxi thì chúng ta có 2 xét nghiệm đó là: Ca ion tự do và Ca toàn phần. Trong đó:
- Canxi toàn phần = Ca ion tự do + Ca ion gắn với protein
- Nếu chúng ta ghi xét nghiệm Ca thì phòng thí nghiệm sẽ mặc định làm xét nghiệm Ca toàn phần. Mà:
- Canxi ion tự do mới là dạng Ca hoạt động (quyết định chức năng)
- Còn canxi ion gắn với protein huyết tương thì là loại không hoạt động. Do đó trong tình huống này bệnh nhân có biểu hiện của hạ Ca chính là do sự giảm đi của ion Ca ở dạng tự do.
3. Kết luận
- Từ tình huống lâm sàng trên có thể thấy được: Ca toàn phần ở bệnh nhân nhiễm kiềm không phản ánh chính xác về ion Ca tự do.
- Giải thích: Ion Ca gắn với protein phụ thuộc vào pH máu: Nếu pH máu kiềm sẽ làm tăng ion canxi gắn với protein huyết tương từ đó sẽ làm giảm ion canxi ở dạng tự do (giảm canxi hoạt động) từ đó có biểu hiện của các triệu chứng hạ Ca máu. Chứ tổng lượng Ca trong huyết tương không hề thay đổi (Ca toàn phần).
- Khi chúng ta giận hoặc là lo lắng thì chúng ta sẽ bị thở nhanh làm tăng đào thải CO2, đưa tới tình trạng nhiễm kiềm hô hấp và hạ canxi máu do giảm lượng canxi tự do trong máu. Vậy nên các anh nhớ nâng niu, đừng chọc giận mấy chị nha
Chú thích: Tất cả canxi (Ca) trong bài viết các bạn đều hiểu nó tồn tại dưới dạng ion Ca 2+ trong máu.
Các kênh thông tin nhà SVYKUTE:
Nguồn: Dữ liệu y học trực tuyến
